Op bezoek bij de Tony’s Chocolade fabriek

Vroeger heb ik de film Sjakie en de chocoladefabriek denk ik wel 10 keer gezien. Het was altijd mijn ultieme kinderdroom om een chocoladefabriek te mogen bezoeken. En nu kreeg ik de exclusieve kans om een kijkje te nemen in de fabrieken waar de Tony’s Chocolonely repen gemaakt worden. Zo ontzettend tof! Ik was dan ook als een kind zo blij toen ik de uitnodiging ontving. Ik ben onwijs fan van Tony’s. Niet alleen om de lekkere repen, maar ook om de hele missie en visie die erachter zit. Ik vind het steeds belangrijker dat ik weet wat ik eet en Tony’s speelt daar onwijs goed op in. Samen met nog een twintigtal andere journalisten gingen we op pad naar België, met de Thalys. Ik vertel jullie alles over deze dag en neem jullie mee in het hele proces van Bean to Bar. Enjoy!

Alles over de boon 
Onze eerste stop is een bezoek aan het warehouse in de haven van Antwerpen. Hier komen de Tony’s Chocolonely cacaobonen binnen en worden ze opgeslagen. Het warehouse is gigantisch groot. Je ruikt hier niet de lekkere chocoladegeur, zoals je misschien zou verwachten, maar meer een zurige lucht. Dit komt doordat de bonen gefermenteerd zijn. De bonen liggen in grote jute zakken opgestapeld en als je goed kijkt zie je dat er in iedere zak een gat is gemaakt. Dit komt door de proeven die ze nemen. Iedere zak bonen wordt getest en gecontroleerd op onder andere het vochtgehalte, de grootte van de boon en er wordt gekeken hoeveel troep er tussen de bonen zit. Dit komt allemaal heel nauw, want naast het feit dat er chocola van wordt gemaakt zijn cacaobonen een beleggingsproduct.

Zo is het vochtgehalte van de bonen bij binnenkomst tussen de 7 en 7,5%, maar na een aantal maanden is dit al gedaald tot 6,5%. Vocht is niet goed voor de cacaoboon. Hierdoor gaat hij schimmelen. De binnenkant van de boon wordt ook bekeken. Als de binnenkant bruin is, is de boon perfect gefermenteerd. Is hij grijzig of violet aan de binnenkant? Dan is de boon niet goed. De bonen moeten een bepaalde grootte hebben, ook hier wordt naar gekeken. Vervolgens worden de bonen in een zeef gegooid, om te kijken of er gruis en andere troep tussenzit wat er niet in hoort. De cacaoboeren worden per kilo bonen betaalt en op deze manier wordt voorkomen dat er gesjoemeld wordt met het gewicht.

De bonen worden tijdelijk opgeslagen in het warehouse, maar zeker niet te lang. Het is namelijk zo dat Tony’s nu de bestelling moet plaatsen om 1,5 jaar later van bonen te worden voorzien. De bonen van Tony’s komen voor 30% uit Ghana en voor 70% uit de Ivoorkust. De bonen uit de Ivoorkust zijn meer bitter van smaak, terwijl de bonen uit Ghana meer fruitig van smaak zijn. Tony’s mixt deze twee bonen met elkaar, om zo de perfecte smaak te krijgen.

Waar staat Tony’s voor?
De visie van Tony’s is 100% slaafvrije chocolade. Niet alleen de chocolade van henzelf, maar ze willen de hele industrie er toe bewegen om 100% slaafvrije chocolade te produceren. Hoe doen ze dit? Door chocola te maken van traceerbare cacaobonen, te investeren in lange termijn samenwerkingen met de cacaoboeren en betere prijsafspraken met ze te maken en ze trainen de cacaoboeren om hun organisatie te verbeteren. Zo denken ze bijvoorbeeld met de boer mee over hoe ze toch hun inkomsten kunt genereren bij een tegenvallende cacao-oogst. Een cacaoboer oogst gemiddeld zo’n 1000 kilo cacaobonen per jaar. De normale marktprijs voor 1000 kilo cacao ligt rond de 1400 $. Tony’s betaalt de boeren 375$ extra per 1000 kilo (dat is inclusief de Fairtrade premie van 200$). Dus dat is samen zo’n 25% meer dan de normale marktprijs.

Van boon tot massa
We vervolgen onze weg naar de fabriek van Barry Callebaut in Wieze. En nu voel ik me toch echt even Sjakie in de Chocoladefabriek. Zo leuk dat ik dit soort dingen mag zien en doen voor de blog. De fabriek van Barry Callebaut is de grootste chocoladefabriek van de wereld. Hier worden de bonen gebrand, ontschild en verwerkt tot een cacaomassa.

Dit gebeurt allemaal middels een ambachtelijke bereiding. Natuurlijk staan er allerlei machines, maar er wordt nog veel handmatig bijgestuurd waar nodig. We krijgen een rondleiding door de fabriek en we lopen langs alle stappen van het proces. Ik mocht helaas geen foto’s maken, dus die kan ik hier beperkt laten zien.  Eenmaal binnen in de fabriek ruiken we al de lekkere chocoladegeur. Heel anders dan in het warehouse.

Zoals gezegd worden de bonen eerst ontschild. De dopjes ken je vast wel, deze worden namelijk verkocht bij menig tuincentra. Er gaat dus niets van de boon verloren. Daarna worden de bonen geroosterd. De roostertijd en de origine van de boon bepaalt uiteindelijk de smaak. Vervolgens worden de bonen in een molen kapot geslagen en vermaald.

Nu lijkt het op een soort gruis/poeder. Hier wordt cacaoboter en melkpoeder aan toegevoegd en dan heb je vloeibare chocolade. Ook hier staat de traceerbaarheid weer voorop. Tony’s heeft zijn eigen tank in de fabriek en zelfs de leidingen waar de chocola doorheen gaat zijn gemarkeerd met het Tony’s logo. Vanuit deze leidingen wordt de vloeibare chocola rechtstreeks de vrachtauto in gepompt. De vrachtauto houdt de chocola warm, zodat deze vloeibaar blijft en brengt het naar de laatste stop: Althaea in Borsbeek.

Van massa tot reep
Aangekomen bij Althaea kun je, je bijna niet voorstellen dat je bij een fabriek bent aangekomen. Je komt namelijk aan bij een gewoon woonhuis. Hierachter zit de fabriek verstopt. Althaea is een echt familiebedrijf. Zij werken al vanaf het allereerste begin met Tony’s samen. Ze produceren hier de 180 gram repen, alle 50 gram repen, de witte repen en de paaseitjes.

Hier komt de vloeibare chocolade aan vanuit de vrachtwagen. Vervolgens wordt de chocolade getempreerd, om het zo glad en glanzend mogelijk te krijgen. De ingrediënten worden aan de chocolade toegevoegd. Denk bijvoorbeeld aan de karamel en het zout van de Karamel Zeezout reep. Vervolgens wordt dit in een mal gegoten en gaat het door de koeltunnel. De chocola wordt met een machine uit de mal gelift. Vervolgens worden de repen via de band naar de wikkelmachine gebracht waar ze verpakt worden in dozen. En zo komt het aan bij de winkels.

Tony Nieuws!!! 
Naast dat de cacao voor de cacaomassa van Tony’s al volledig traceerbaar was, hebben ze weer een nieuwe doorbraak gerealiseerd. Om witte chocola te kunnen maken heb je cacaoboter nodig. Hier zit geen cacaomassa in. Alle cacaoboter van Tony’s is vanaf nu ook volledig traceerbaar. De cacaoboter wordt volledig gemaakt van de bonen van hun partnercoöperaties uit de Ivoorkust. Er is in 2012 al een witte reep uitgebracht met framboos knettersuiker. Een limited edition waar heel veel mensen fan van waren en waar jaren later nog steeds om gevraagd wordt. Tony’s wilde eerst volledige traceerbaarheid van de cacaoboter bewerkstelligen, voordat er volop witte repen uitgebracht zouden worden. Voor de fans van witte chocola hebben we heel goed nieuws! Vanaf nu is deze reep aan het Classics assortiment toegevoegd. De ‘wit framboos knettersuiker’ is dus weer volop verkrijgbaar. En niet alleen deze variant, maar ook de smaak ‘wit’ is aan het assortiment toegevoegd, woehoe! Je kunt deze repen kopen bij de wereldwinkels, WAAR, Marqt, de Bijenkorf, kleinere cadeauwinkels en natuurlijk in de Tony’s store. Vanaf eind januari worden deze repen ook bij de supermarkt verkocht.

Ik vond het superleuk om een kijkje achter de schermen te krijgen en het hele proces van ‘Bean tot Bar’ te zien. Super interessant om te zien hoe hard er gewerkt wordt en hoeveel stappen er gezet moeten worden om 100% slaafvrije chocolade te realiseren. Alle mensen die hier aan meewerken doen dit met een passie en bevlogenheid waar je u tegen zegt. Dat vind ik tof om te zien! Ik zou nog veel meer kunnen vertellen over wat Tony’s allemaal doet, want dat is ontzettend veel. Echter wordt dan het artikel veel te lang en het moet natuurlijk wel een beetje leesbaar blijven voor jullie. Ik hoop dat jullie het net zo leuk vonden als ik om wat meer te weten te komen over de achtergrond van de Tony’s Chocolonely chocoladerepen. Hou de website ook zeker in de gaten, want in december volgt er een hele leuke winactie.